Alışılmadık cümlelerin beynin dil ağına etkisi

Yapılan bir araştırmaya göre, daha karmaşık dil yapıları içeren cümlelerin, beyindeki dil işleme merkezlerini daha fazla etkilediği belirtiliyor. Bu yeni çalışma, alışılmadık dilbilgisi veya beklenmedik anlam içeren cümlelerin, bu merkezlerde daha güçlü tepkiler oluşturduğunu gösteriyor. Basit cümleler bu bölgeleri etkilemezken, anlamsız kelime dizileri de benzer bir etki yaratmaz. Araştırmacılar, bu dil işleme ağının, “Al sat sinyalleri belirli kalır” gibi alışılmadık cümleleri okurken en aktif olduğunu … Okumaya devam et Alışılmadık cümlelerin beynin dil ağına etkisi

Demans ortaya çıkmadan önce biliş nasıl değişir?

Amnezi, geçici veya kalıcı bir şekilde bilgi ve deneyimleri de içeren hatıraların kaybıdır. Kafa ve beyin yaralanmaları, bazı ilaçlar, alkol, travmatik olaylar ya da alzheimer gibi hastalıklar amnezinin yaygın nedenleri arasında yer almaktadır. Amnezinin en önemli ve gözlemlenebilir belirtisinin hafıza kaybı olduğu yaygın bir kanıdır fakat aslında dilsel süreçler, dil işlemleme güçlükleri amnezi başlangıcının en belirgin göstergesidir. Özellikle “amnestik alt tip” (aMCI) olmak üzere hafif … Okumaya devam et Demans ortaya çıkmadan önce biliş nasıl değişir?

Emile Benveniste Kimdir?

Émile Benveniste (telaffuz: /bɛ̃venist/), 1902 yılında (Halep’te) doğmuş ve 1976 yılında ölmüştür. Dilbilim alanındaki çalışmalarıyla tanınmıştır ve özellikle dilbilimsel yapılar ve dilbilim tarihi konularında önemli katkıları olmuştur. Paris Üniversitesi, Collège de France ve École des Hautes Études en Sciences Sociales gibi ünlü üniversitelerde dersler vermiştir. Ayrıca, 1969 yılında “Le Viêt Namien” adlı eseriyle dilbilim dalında en prestijli ödüllerden biri olan Balzan Ödülü’nü almıştır. Benveniste’nin dilbilimdeki … Okumaya devam et Emile Benveniste Kimdir?

Dil genindeki mutasyonlar nasıl konuşma bozukluklarına sebep oluyor

Foxp2 geninin dil üretimi üzerindeki etkisini daha ayrıntılı bir şekilde incelemekt. Fareler üzerinde yapılan deneylerde, Foxp2 mutasyonlarının striatum adı verilen beyin bölgesinde dendritlerin ve sinapsların oluşumunu bozduğu tespit edilmiştir. Özellikle, Foxp2’nin düzgün montajını engellemesi, hücre içindeki moleküllerin taşınmasını etkilemektedir ve bu da konuşma üretimi için gereken sinirsel sinyallerin oluşumunu etkileyebilmektedir. Farelerin insan benzeri Foxp2’ye sahip olmaları, seslemelerinde ve moleküler motor aktivitelerinde bozulmalara neden olmaktadır. Araştırmacılar, … Okumaya devam et Dil genindeki mutasyonlar nasıl konuşma bozukluklarına sebep oluyor

Çocukların sosyal gelişiminde çift dilliliğin etkisi

Çocuklar, dil çeşitliliği sayesinde dünyayı daha iyi öğrenme fırsatı buluyorlar. Geçmiş araştırmalar, çift dilli büyüyen çocukların iletişimsel işaretlere karşı daha hassas olduğunu ve konuşmacının bağlam ve niyetini anlamada daha yetenekli olduğunu göstermiştir. Singapur Teknoloji ve Tasarım Üniversitesi’nden Yarı Doçent Yow Wei Quin’in yaptığı araştırmada, Çift dilliliğin, çocukların güvenilir konuşmacıları ayırt etme ve güvenme yeteneğini nasıl etkilediği incelenmiştir. Araştırmada, çocuklara bir arama görevi verilmiş ve bir … Okumaya devam et Çocukların sosyal gelişiminde çift dilliliğin etkisi

Hint-Avrupa dillerinin kökenine dair yeni bulgular

İki yüzyıldan uzun bir süredir, Hint-Avrupa dillerinin kökeni tartışma konusu olmuştur. Bu tartışmada son zamanlarda iki ana teori öne çıkmıştır: ‘Bozkır‘ hipotezi, yaklaşık 6000 yıl önce Pontus-Kaspi Bozkırlarında köken önerirken, ‘Anadolu’ veya ‘tarım‘ hipotezi, yaklaşık 9000 yıl önce erken tarımla ilişkilendirilen daha eski bir kökene işaret etmektedir. Hint-Avrupa dillerinin önceki filogenetik analizleri, eski dillerin filogenetik yöntemlerle analiz edilmesindeki kısıtlamalar ve kullandıkları veri setlerindeki yanlışlıklar ve … Okumaya devam et Hint-Avrupa dillerinin kökenine dair yeni bulgular

Metin çözümleme yöntemleri

Bir metni çözümlemek için onlarca yöntem mevcuttur. Aşağıda temel yöntemler listelenmiştir. Bu yöntemler kendi içinde ekol ve akademisyene göre kollara ayrılmaktadır. Örneğin söylem çözümlemesinde Derrida, Foucoult, von Dijk ve Bakhtin’in yaklaşımları, çözümlemede dikkat ettikleri unsurlar farklıdır. Foucoult ve von Dijk ele alınırsa aralarındaki temel farklılıklar şöyledir: Bu farklılıklar, Foucault’un sosyal ve güç odaklı bir yaklaşıma sahip olduğunu ve söylem çözümlemesini toplumsal düzenlemelerin anlaşılması için kullanırken, … Okumaya devam et Metin çözümleme yöntemleri

Yaz için dilbilim kitapları okuma önerisi

İsim Yazar Konu Basım yılı Runik Harfli Metinlerde Eşdizimlilik Pınar Sel Bu eserde, eşdizimlilik, Türkçenin bilinen en eski metinleri olan runik harfli Türkçe metinlerden oluşturulmuş bir derlem yardımıyla deyimbilimsel ölçütler kullanılarak incelenmiştir. 2023 Anlatının Söylemi: Saatleri Ayarlama Enstitüsü’nün Anlatıbilimsel İncelemesi Orhun Büyükkarcı Bu çalışma Türkiye’de bugüne kadar yapılmış kuram, eleştiri ve anlatıbilim alanındaki değerli çalışmalara uygulama açısından katkı sunmak üzere kaleme alınmıştır. Anlatının yapısal unsurları … Okumaya devam et Yaz için dilbilim kitapları okuma önerisi

Olga-Bolga Meselesi Nedir?

Olga Bolga meselesi, Olga Bolga Sorunu, Karışık Dilli Dönem isimleriyle nitelendirilen zaman dilimi Türk Dili tarihinin 11.-13. yüzyılları arasıdır. Bu dönem, esasen, Türk Dili tarihinde karışık dilli dönem olarak kabul görmektedir. Olga-Bolga sorunu, Batı Türkçesinde ol-, Doğu Türkçesinde bol- fiillerinin (ve aslında bir kaç tane daha dil özelliğinin) aynı metinde hatta aynı sayfada görülmesinden doğmuş bir meseledir. Aşağıda karışık dillerin özellikleri gösterilmektedir: Batı Türkçesi Doğu … Okumaya devam et Olga-Bolga Meselesi Nedir?

Söylem Analizi: Dilin İşlevsel, Yapısal ve Toplumsal Boyutlarını Anlamak

Söylem analizi, dilbilimin bir dalıdır ve dilin kullanımını inceler. Bu alanda çalışan dilbilimciler, farklı dil örneklerini analiz ederek dilin yapısal, işlevsel ve toplumsal yönlerini anlamaya çalışırlar. Söylem analizi, konuşma dilini, yazılı metinleri, sözlü anlatıları ve diğer iletişim biçimlerini inceleyerek dilin nasıl kullanıldığını ve anlamın nasıl oluşturulduğunu araştırır. İşte söylem analizi konusunda önemli dilbilimciler ve bazı önemli araştırmaların örnekleri: Michel Foucault: Foucault, dilin toplumsal ve iktisadi … Okumaya devam et Söylem Analizi: Dilin İşlevsel, Yapısal ve Toplumsal Boyutlarını Anlamak